ขนมและขนมหวาน ในภาษาไทยเรียกว่าขนม เชื่อกันว่าคำนี้ดัดแปลงมาจาก คำว่า ข้าว (แปลว่า ข้าว) และหนม (แปลว่า หวาน) แม้จะยังไม่มีบันทึกทางประวัติศาสตร์ที่อธิบาย ว่า ขนมถูกประดิษฐ์ขึ้นเมื่อใด แต่ “ไตรภูมิกถา” หนึ่งในวรรณคดีไทยที่เก่าแก่ที่สุดที่แต่งขึ้นในยุคสุโขทัย (พ.ศ. 1238–1583) เป็นเครื่องยืนยันการมีอยู่ของ วิธีทำขนมชั้น ในประเทศไทยยุคแรก จากบทความของThai Tourism Directorวรรณกรรมกล่าวถึงขนมต้ม เป็นขนมไทยประเภทหนึ่งที่ทำจากน้ำตาลต้มและห่อด้วยแป้งมะพร้าวขูดฝอย “ไตรภูมิกถา” สื่อความหมายว่าคนไทยมีขนมมาตั้งแต่อาณาจักรไทยแห่งแรก คือ อาณาจักรสุโขทัย ย้อนเวลาสู่ดินแดนสยาม (ชื่อเล่นไทย) ในยุคสุโขทัย ขนมไทยเป็นงานที่ตรงไปตรงมา เน้นรสชาติหวานมันเค็ม มีส่วนผสมหลักอยู่ 3 อย่าง คือ แป้ง (จะเป็นแป้งข้าวจ้าวหรือแป้งข้าวเหนียวก็ได้) น้ำตาลปี๊บ และมะพร้าว (และผลพลอยได้) เนื่องจากน้ำตาลมีราคาแพง ของหวานส่วนใหญ่จึงทำและบริโภคภายในพระราชวัง เทคนิคการทำอาหารก็ค่อนข้างง่าย รวมถึงการต้มหรือนึ่ง ตามหลักการทำอาหารไทยของเชฟมดแดง (ศิริเฉลิม สวัสดิ์) “การต้มมักจะเกี่ยวข้องกับการทำเกี๊ยวจากข้าวหรือแป้งข้าวเหนียวซึ่งลอยอยู่ในกะทิ”   ตัวอย่างขนมที่ทำโดยการต้ม ได้แก่ขนมโก๋ (เกี๊ยวทำจากแป้ง เนื้อมะพร้าว น้ำตาลปี๊บ และเกลือ) และบัวลอยเผือก ขนมกล้วยทำโดยการนำมะพร้าวและกล้วยมานึ่งรวมกัน เกิดเป็นขนมกล้วยอบสังขยา ขนมไทยยังคงความเรียบง่ายในส่วนผสมและเทคนิคต่างๆ จนกระทั่งมาถึงชาวยุโรป ซึ่งหลังจากนั้นขนมไทยก็ผ่านการเปลี่ยนแปลงแบบพลิกโฉม